Beurd en deen & de Lange Juni
Het mag mei wezen, toch begint morgen de Lange Juni, de Texelse cultuurmaand. De Lange Juni duurt ook tot in juli, trouwens. Dan is meteen helder waarom het lange juni heet. Texel heeft ook veel meer cultuur dan één maand aankan, natuurlijk. Dat spreekt. Er is beeldende kunst, er is theater, er is muziek… En er is de eilander taal, het Tessels. Die cultuurhistorie hoort er wat mij betreft ook bij. En dus schreef ik Beurd en deen en ben ik van 25 juni tot en met 7 juli druk bezig met het vervolg op de Tesselse Taalpraatjes.
Beurd en deen
Beurd en deen is mijn tweede boek, na het Tessels Taalboekje uit 2018. Dit boek gaat over de geschiedenis van Texel. Het is niet meer in eigen beheer, maar samen met TexelNU uitgegeven, het past in de onder liefhebbers wel bekende “Verhalen”-reeks van TexelNU. Maar het is wel helemaal anders. Hillegaar aars, moet ik zeggen: Beurd en deen is van begin tot eind geschreven in het Tessels. “Gebeurd en gedaan”, betekent het. De eilandgeschiedenis en het dialect worden in dit boekje met elkaar verweven en dat is maar terecht ook, want ik laat in Beurd en deen zien hoe taal en verleden op Texel zichtbaar en hoorbaar in elkaars verlengde liggen.
Beurd en deen is een boek over Texel en over geschiedenis, maar net als het Tessels Taalboekje is het ook een boek over taal. Er zijn aparte hoofdstukjes over het Tessels, die per periode uitlichten wat de weerslag van het verleden op de eilandtaal is geweest. Zo komen er ook weer allerlei onverwachte verbanden aan bod: Tessels en Fries, Tessels en Amsterdams – ok, die kenden we al wel uit het Taalboekje. Maar ook: Tessels & Goerees, in navolging van mijn eerdere artikel over de taal van Eierland. In gewonemensentaal, heel letterlijk dus (want: in het dialect), wordt zo taalgeschiedenis geschreven. Ik raad dit boekje uiteraard iedereen aan. Texelaars, maar ook Overkanters, want uiteindelijk is dit een geschiedenis van ons allemaal.
Tesselse Taalpraatjes
Ook dit jaar organiseer ik weer Tesselse Taalpraatjes, nu dus met Beurd en deen als uitgangspunt. Dat boekje (dat een tientje kost) is ook weer het toegangsbewijs voor de Taalpraatjes. Wie het boekje eenmaal heeft gekocht, mag bij alle praatjes aanwezig zijn, het is dus een passe-partout. Maar dan op sien Tessels, daar moet nog ’n woord voor worden bedacht… De Taalpraatjes doe ik deze keer niet helemaal alleen, andere eilanders vullen me aan met historische verhalen die níet in mijn boekje staan. Ook zij zullen dat in het Tessels doen.
De data en tijden van de Tesselse Taalpraatjes 2019:
Dinsdag 25 juni – 19:30
Donderdag 27 juni – 19:30
Zondag 30 juni – 14:00
Dinsdag 2 juli – 19:30
Donderdag 4 juli – 19:30
Zondag 7 juli – 14:00
De thema’s per avond worden nog bepaald in overleg met de andere deelnemers, dus daar kom ik op deze website nog op terug. Wees in ieder geval weer van harte welkom, Texelaars en Overkanters! De locatie is wederom Waddenpark Avanti in Polder ’t Noorden (Stuifweg 22). Voor niet-Texelaars zijn daar ook gezellige zomerhuisjes te huur. Dan hoef je niet de laatste boot te halen…
Beurd en deen – Tessels ferlede op sien Tessels
Marcel Plaatsman
2019
TexelNU