Oude reizen: Duitslandreis 2009

Onlangs schreef ik hier over mijn lange reis door het Duitse taalgebied, door de Alpenlanden heen en langs de Oostzeekust. Die reis was in 2010. Een jaar eerder, in de zomer van 2009, was ik ook al naar Duitsland geweest, met hetzelfde gezelschap. Die reis was minder ambitieus, er was ook minder tijd voor. Toch is ze aardig om hier te delen, zeker ook omdat dit een bierreis was.

Goed, als ik reis, dan drink ik altijd wel bier, dat ben ik als bierblogger aan mijn stand verplicht. Ik heb ook regelmatig over de bierculturen in buitenlanden geschreven. De route van deze reis was echter zó bedacht, dat drie belangrijke Duitse biersteden zouden worden aangedaan: Bamberg, Leipzig en Goslar. Bamberg voor het rookbier, natuurlijk, Leipzig en Goslar voor de gose.

’t Is lekker pedant om te zeggen dat ik al gose dronk voor het hip was, maar het is ook wel waar. In 2009 was de belangstelling voor dit friszure bier met koriander en zout minimaal. De twee oorsprongssteden (eerst Goslar, dan Leipzig) waren de enige steden waar je, met enige moeite, aan dit bier kon komen. Dat ik er zelf van wist was helemaal te danken aan Ronald Pattinson, die er in z’n European Beer Guide aandacht aan besteedde. Dat was in die tijden sowieso één van de weinige informatieve sites die ik over traditioneel Duits bier kon vinden. In voorbereiding op de reis voegde ik zelf op Wikipedia artikelen over rookbier en gose toe.

Lang geleden lijkt ’t zo, de vooravond van de inmiddels alweer uitgeraasde bierrevolutie, maar de herinneringen zijn gelukkig vers. De foto’s zijn van de volgende steden:

• Frankfurt
• Würzburg
• Bamberg
• Leipzig
• Halle
• Goslar
• Hannover

Frankfurt is natuurlijk helemaal geen bierstad. De stad is wel een handig vertrekpunt voor een Duitslandreis, want het ligt centraal en heeft een directe verbinding met Amsterdam. De hoogbouwstad aan de Main heb ik sinds 2009 wel vaker kort bezocht en altijd met plezier. Zo’n skyline heeft wel wat en het is inmiddels ook traditie dat ik, na een paar stappen door de binnenstad, ebbelwoi ga drinken in de Textorstraße, in het stadsdeel aan de overkant. Die appelwijn is het bier van Frankfurt. De droge versies zijn echt verkwikkelijk.

Vanuit Frankfurt reisden we naar Bamberg, de bierhoofdstad van Duitsland. Onderweg namen we de tijd voor een wandeling in Würzburg, waar we ook lunchten. Würzburg is een stad zoals Duitsland er vele heeft: een oude residentiestad die ondanks bombardementen toch aardig wat van z’n barokke profiel heeft bewaard. Je kunt je er in Praag wanen. Würzburg is ook een studentenstad. Dat, én een wijnstad: de groene heuvels met wijnranken zijn vanuit de stad goed te zien.

Bamberg is een mythische bestemming voor iedereen die Duits bier een warm hart toe draagt. In deze stad worden biertradities in ere gehouden die elders haast verdwenen zijn, of waren. Rookbier was in 2009 een zeldzaamheid, nu drinken we ze zelfs in Alkmaar. Behalve een bierstad is Bamberg ook een architectuurstad, vol kleurrijke barok. Het historische centrum is niet gebombardeerd en dus prachtig bewaard.

Na het rookbier kwam de gose. Ook Leipzig fotografeerde ik. Leipzig is een grote en veelzijdige stad, maar dat blijkt niet echt uit de foto’s, want ik fotografeerde alleen het kleine historische centrum, dat wel heel aardig is, maar eigenlijk maar een fractie van wat deze stad te bieden heeft. Ik wil er nog wel eens terugkeren voor ’n betere reportage en meer bier.

De reis van Leipzig naar Goslar werd onderbroken door problemen op het spoor. Daardoor hadden we de gelegenheid ook Halle an der Saale te bezoeken, zij het kort. Halle heeft een fragmentarisch centrum met zeker z’n bekoorlijkheden, maar er was teleurstellend weinig te beleven. We hebben er in wanhoop dan maar bij de Subway gegeten, wat ik sindsdien nooit meer gedaan heb.

Goslar, de stad waar de Gose vloeit, is een geweldig goed bewaarde vakwerkstad, fraai gelegen aan de voet van het Harzgebergte. Ook voor wie geen zuur bier lust is het een aangenaam plaatsje om te verblijven, iets wat veel Nederlanders niet is ontgaan – we hoorden hier redelijk veel Nederlands. Naar het lokale bier moet je er wel zoeken en niet alles wat ze gose noemen heeft ook echt die eigenaardige smaak, maar uiteindelijk werden we wel beloond. Zo’n queeste maakt reizen alleen maar leuker.

De terugreis bracht ons in Hannover, waar we een kort wandelingetje maakten en thee dronken bij een Teestübchen. Hannover heeft al wat van de noordelijke bouwtrant die ik in 2010 verder zou verkennen (en die dus terugkomt in de serie Europareis 2010).

Zo zagen we Duitsland dus in een kleine week. Het bier leidde ons er rond, eigenlijk, maar gelukkig keek ik dus ook nog naar andere dingen. Duitsland is een wereld op zich én een mer à boire.