bierrevolutie | Plaas' vermannen

Pilsschaamte

3 sep 2019

Als het bij De Speld over bier gaat, dan kunnen ze daar op mij rekenen, want ik word er graag aan herinnerd dat ik m’n hobby vooral niet te serieus moet nemen. Dit weekend legden de satirici echter de vinger wel heel nadrukkelijk op de zere plek, ik werd er zowaar weer serieus van. Want je schamen voor je pilsje, dat is een gevoel dat ik wel herken. Laat ik ’t anders pilsschaamte dopen.

Pils bestellen

bier-hannover Als bierliefhebber kom ik natuurlijk nogal eens in die speciaalbiercafés, waar ze me vele tientallen lekkere bovengistende bieren kunnen voorschotelen, als ik dat wil. Daar laat ik me ook geregeld toe verleiden, want ik wil zoiets best. Er is immers zoveel heerlijks te proeven. Van bijna branderige IPA’s tot koffiestouts waar je haast wakker van wordt, van friszuur tot donkerzoet, van delicaat tot buitenissig – jawel, ik mag het allemaal graag proberen. Maar ik wil ook wel eens een lekker pils bestellen en dan gaat het verkeerd.

Eerst mijn ideaalbeeld: een stevig glas, liefst met een oor; een groot glas, een halve liter natuurlijk; en daarin dan zo’n prachtig vol pils, waar je gebakken brood in proeft maar ook grassige hop, met van dat schuim waar je wel een hap van wilt nemen… En dan, na die eerste voorzichtige slok, een paar flinke teugen uit dat halveliterglas om er helemaal vól van te zijn. Mijn hemel, dat is genieten. Maar zo kan het eigenlijk bijna nooit.

Halveliterschaamte

Het begint al met dat glas. Een halve liter bestellen, dat hoort eigenlijk niet. In Nederland drinken we uit kleine glaasjes. Dat bier behalve lekker en delicaat ook wel degelijk dorstlessend is, dat verzwijgen we liever. Voor je het weet heet je „dorstig” en dat is toch een eufemisme voor een alcoholprobleem, nietwaar? Heel de wereld drinkt uit halve liters, maar hier hoort het niet. In België ook niet, trouwens, al begint het daar stilaan te veranderen, zeker in Brussel. Hier in Alkmaar heb ik al eens toegebeten gekregen „dat ik me niet zo uit moest sloven,” en daar stond m’n vaasje. Verderlezen…

De verengelsing van ’t bierdorp

5 mrt 2018

Nieuw bier in Lëtzebuerg. In het Engels.

Bierdorp Nederland is al haast ’n stad geworden, zoveel brouwerijen zijn er, zoveel biercafés. Bijzonder bier is bijna niet bijzonder meer, zo weinig moeite moet je doen om het te vinden. Zeker in de grote steden is het er nu overal. Het is wat dat betreft net als het Engels, dat is ook overal, en net als Engels is bier desondanks wel iets gebleven waar bepaalde mensen mee willen koketteren. Er lijkt zelfs een vermoed verband, want wat meer en meer op begint te vallen, is de verengelsing van het bierdorp.

De ontloken Nederlandse biercultuur

In de voorbije jaren heb ik er op dit blog graag een punt van gemaakt dat ook Nederland een biercultuur heeft. De buurlanden hebben zich altijd in grote belangstelling mogen verheugen, maar bierland Nederland werd onderschat, niet in de laatste plaats door de Nederlanders zelf. Die vonden Belgisch bier beter (en dat vinden de Belgen nog steeds). Een jaar of wat geleden greep ik ieder nieuw recept en elk nieuw festival nog aan om de Nederlandse biercultuur te zien ontluiken. Oude stijlen werd hier nieuw leven in geblazen en uit vreemde invloeden werden verse bieren geboren – van kuit tot grodziskie. De oriëntatie was breed, de resultaten echt Nederlands bier. Wat een smaken, wat een eigenheid – en wat was het gezellig, wat waren we nog onaangedaan door commercie.

Meedoen met de wereld

Bij bierreizen door Europa begon me onderwijl op te vallen dat de oriëntatie, met het toenemend succes van bijzonder bier, weer versmalde. Verderlezen…

Bier in de supermarkt

2 mei 2017

Nog maar enkele jaren geleden was één van de zekerheden in het leven van de bierliefhebber dat je voor bijzonder bier niet in de supermarkt moest wezen. Daarvoor ging je naar de slijter of, als je stad al zover was, naar de gespecialiseerde bierwinkel. Bier in de supermarkt, dat was pils en witbier, bij uitbreiding nog wel ‘ns Skuumkoppe en Westmalle. De supermarkt had nu eenmaal alleen de grote namen staan.

In buurland België was dat vanouds al anders. Toen ik voor het eerst, net na mijn verhuis naar Leuven, de Delhaize-om-de-hoek bezocht, kon ik mijn opwinding nauwelijks verbergen. “Ja, dat is veel hè,” lachte een oud dametje me toe. Of uit, want tja, Holland was toen nog wel ’n beetje belachelijk als ’t op bier aankwam.

Bierrevolutie in de supermarkt

Inmiddels is de bierrevolutie ook in de Nederlandse supermarkten voltrokken. Veel aandacht is gegaan naar Albert Heijn, sowieso de favoriete grootgrutter van de Nederlandse media. De Appie zette de grote stap dan ook in één keer overal, heel Nederland ging aan het speciaalbier, met speciale brouwerijen per regio, want bier is natuurlijk streekproduct. Bier&Co dacht hardop mee. Andere supermarkten moesten nu wel volgen – als ze de trend niet stiekem al gezet hadden, want franchisers waren eigenlijk al veel eerder bierrevolutionair. Verderlezen…

Bier proeven: Grand Brewing Satellite IPA

7 jan 2017

In 2014 – ik dacht dat het minder lang geleden was – schreef ik over bier in Luxemburg en wat ik toen schreef was niet geweldig positief. Luxemburg werd gedomineerd door pils, voor speciaalbier moest je er niet zijn. Nu ben ik er weer, het is begin 2017, en de bierrevolutie lijkt inmiddels ook Luxemburg bereikt te hebben. Er is plotseling een hippe brouwerij en hun bieren hebben nog een goede verkrijgbaarheid ook.

bier Luxemburg Nu, die brouwerij blijkt opgericht door een Nieuw-Zeelander, wat eigenlijk ook wel weer ontzettend Luxemburgs is, want dit is een wereldstad vol expats, op microniveau. De brouwer zelf is ook plezierig micro, de introductie op de website van Grand Brewing past bij dat beeld. Zo heet de brouwerij dus, Grand Brewing, al staat er ook nog Capital Brewing (de oude naam?) op etiketten, maar goed, wat namen en talen betreft is Luxemburg altijd wat eclectisch.

Ik dronk gisteravond de Satellite IPA, de eerste IPA van Luxemburg, en geen beroerde. De fruitigheid was rijk en slingerde van rood naar tropisch fruit, zonder al te bitter te worden, wat je ook niet moet verwachten van de eerste IPA van dit land. Zeker lekker, zeker veelbelovend. De nasmaak ebde wel gauw weg, en ach, als het niet Luxemburgs was geweest had ik aan het bier geen blog gewijd – maar dat is onnodige negativiteit en misschien zelfs wel verwend gedrag.

Is Luxemburg nu dan een bierbestemming? Nee, niet echt. Maar het is mooi om nog eens te zien hoe het ook voor ons ooit was: een ontluikende bierrevolutie. Aardig: Jopen blijkt ook hier een wegbereider, mijn Grand Brewing Satellite IPA stond stevig op ’n bierviltje uit Haarlem.

Nieuw Alkmaars bier

13 jul 2016

brouwerij Zeglis De vaste lezers van mijn blog hebben er al wel iets van meegekregen, want door mijn enthousiasme kon ik het toch niet helemaal voor me houden: Alkmaar krijgt weer Alkmaars bier. Echt Alkmaars bier, gebrouwen door een Alkmaarse brouwerij, die ook echt de ambitie heeft zijn ketels hier in de kaasstad neer te zetten. Dat is voor een Alkmaarse bierliefhebber natuurlijk echt geweldig nieuws.

Wat ontbrak aan bierstad Alkmaar

Toen ik eind vorig jaar in kaart bracht hoe het er voor stond met bier in Alkmaar, toen was ik over heel wat zaken tevreden, maar klaagde ik toch ook wel over het gebrek aan een Alkmaarse brouwerij. Het verkwikkelijke Alkmaars Blondje komt eigenlijk uit Limmen, het eigen bier van café De Koning komt uit Heiloo. In het verleden hadden we een Alkmaars bier uit Heerhugowaard. Natuurlijk, het is eigenlijk allemaal één agglomeratie, één stad, Groot-Alkmaar… Maar toch. Bier moet lokaal zijn, dat is leuk en het is ook hip.

Ook nu, in juli 2016, heeft Alkmaar nog geen echte eigen brouwerij, er staan nog geen ketels in de stad, behalve dan de kleine ketels van de hobbybrouwers. Maar nu is er tenminste de hoop dat die er wel gaan komen. Er komt een brouwerij en die heet brouwerij Zeglis. Verderlezen…

Bierrecensie: Bevog-proeverij

10 jul 2015

In het stamcafé zei de stamgast dat hij tegenwoordig nogal gek is van brouwerij Bevog. Dat zei hij volgens mij toen we aan een Duitse diacetylbom van Vulkan zaten, want mijn herinnering smaakt naar witte chocola en brosse koeken. Brouwerij Bevog is in Nederland nauwelijks bekend, hetgeen natuurlijk meteen mijn interesse wekte, en zijn belofte dat Bevog beter brouwen kon dan Vulkan deed die interesse niet verslappen. Niet veel later werd er een proeverij belegd, in het stamcafé, op een besloten avond in juli. Dat was deze week.

Bevog, een introductie

Het doel van de proefavond was simpel: een klein groepje Alkmaarse bierliefhebbers zou kennismaken met brouwerij Bevog. Die brouwerij liet zich, weliswaar pas ’n paar biertjes later, kernachtig samenvatten als De Dochter van de Korenaer van Slovenië: moderne bieren in moderne stijlen, gebrouwen door echt Sloveens brouwtalent, maar wel net over de grens in Oostenrijk (zoals de Dochter net over de grens in België brouwt). Moet je zo’n brouwerij nou Oostenrijks of Sloveens noemen? De praktijk was die avond toch dat we het over Sloveens bier hadden. Dat klonk ook wel lekker exotisch.

Brouwerij Bevog past in een hausse aan nieuwe brouwerijen, haast overal in Europa, die lekker hoppige pale ales maken, en rijke, aromatische stouts. De craft beer revolution, zegt men dan, en die is alomtegenwoordig, lijkt het wel: Oostenrijk, Tsjechië, Polen, Hongarije, Italië… Ook Slovenië weet zich inmiddels door bierlanden omringd. Bevog volgt de trends en zet er nieuwe, in ieder geval op de eigen markt en wie weet ook wel in Nederland. Verderlezen…

Bier op stikstof

10 jun 2015

Als toegewijd secretaris van PINT Regio Noord-Holland tik ik van alles, mailtjes vooral, maar soms ook festivalboekjes. In die festivalboekjes stond altijd ’n wat bedaagde standaardtekst waarin bezoekers werd opgeroepen lid te worden. Die tekst heb ik herschreven, want tijden veranderen, maar één paragraafje liet ik onveranderd: dat met de oorspronkelijke doelstellingen van PINT. Die zijn ergens in een ver verleden zo geformuleerd en dat moest ik maar zo laten, vond ik. De doelstellingen waren ook zo gek nog niet.

Het wordt vaak gezegd: PINT heeft z’n doelstellingen verwezenlijkt, en afhankelijk van wie dat zegt, volgt daarop een felicitatie of de bittere vaststelling dat PINT zich maar op moet heffen. Toen ik ze overnam viel me echter op dat er van één doelstelling hoegenaamd niks terecht is gekomen:

Het streven naar toenemend gebruik van andere tapwijzen dan CO2-druk, indien bevorderlijk voor het behoud van het karakter van het betreffende bier.

Goed, er is ook niet veel van de universele tapmaat voor horeca terecht gekomen, en met die brouwerijcontracten blijft het nog steeds tobben, dat waren ook doelstellingen, maar dit punt sprong mij het meest in het oog, vooral ook omdat je er nooit nog wat over hoort. Andere tapwijzen dan CO2-druk, dat kan dus het tappen op zwaartekracht zijn, zoals in oude Engelse cafés, maar het kan ook het tappen op stikstof zijn en dat laatste lijkt me in schuimkraagland het meest realistische streven.

Verderlezen…

Echt Nederlands bier

30 mrt 2015

De bierrevolutie lijkt haast voltooid. Zelfs de supermarkten pakken nu uit met speciaalbier en de kranten blijven er over schrijven, weliswaar nog niet zo veel als over wijn, maar toch al meer dan ooit tevoren. Ook het internet doet nog mee, bier wordt zelfs zo populair dat de online discussies erover hetzelfde niveau krijgen als die op GeenStijl of hln.be – misschien wennen voor de oudere revolutionair, maar de discussie is nu tenminste breed en niet meer voorbehouden aan alleen die aardige buren van het bierdorp.

Als de bierrevolutie haast voltooid is, wat blijft er dan over om voor te vechten? Even dacht ik: niets, maar toen herinnerde ik me ineens mijn oude strijdpunt: Nederlands bier. We moeten Néderlands bier gaan drinken, eigen bier, niet de hele tijd die zoete Belgen. Hoe gaat het daar nu eigenlijk mee? Heeft de bierrevolutie het Nederlandse bier eindelijk tot norm verheven? Tot mijn schrik stelde ik vast dat dat eigenlijk niet zo was. Verderlezen…

Tag bierrevolutie