Nederlands | Plaas' vermannen

Spelling voor rekkelijken en preciezen

10 feb 2017

Ook op deze site gaat het wel eens over spelling. Spellingdiscussies horen er nu eenmaal bij als je met taal en taalgebruik bezig bent. Niet iedereen is daar overigens gelukkig mee, ik zeg ook graag dat er andere, interessantere onderwerpen zijn. Thuisdialectologie bijvoorbeeld. Maar vandaag wil ik er nog wel ‘ns op in gaan, om dan in ieder geval mijn eigen positie te verduidelijken.

spelling rekkelijken preciezen Spellingdiscussies zijn heel overzichtelijke discussies, die zoals zoveel discussies uiteindelijk altijd neerkomen op een strijd tussen rekkelijken en preciezen. De preciezen benadrukken dat spelfouten heel ernstig zijn, dat onderwijs en het consequent verbeteren van discussiepartners heilige middelen zijn om de spellingvrede te bereiken, dat wie slecht spelt z’n taal niet beheerst en zo verder. De rekkelijken zeggen dat het allemaal zo’n vaart niet zal lopen, klagen dat anderen hen op hun spelling verbeteren terwijl het over de inhoud moet gaan, en pleiten soms zelfs voor meer spellingvrijheid, waarover dadelijk meer.

Het belang van goed spellen

Behalve blogjes over bier, taal en andere liefhebberijen schrijf ik ook teksten voor opdrachtgevers. Daarnaast corrigeer ik teksten van anderen. Dat is mijn werk. Vanzelfsprekend besteed ik daarbij aandacht aan spelling. Veel van de teksten die ik schrijf zijn bedoeld om goed te scoren in Google en we weten dat teksten die goed gespeld zijn goed scoren, dat heeft Google zelf gezegd. Niet dat Google mijn teksten of die van anderen nakijkt op spelfouten, dat is niet zo, het effect is indirect: internetgebruikers kennen meer autoriteit toe aan correct gespelde webteksten, ze linken ze vaker, ze klikken langer door op websites die verzorgd en professioneel ogen en dat alles heeft weer effect op de score in Google. Verderlezen…

Tarieven 2017

4 jan 2017

Het jaar is nieuw en ik ruik kansen. Wilt u mij inhuren als tekstschrijver en SEO-specialist? Dan kunt u zich hier alvast oriënteren op mijn tarieven:

– Marcel Plaatsman Teksten – Tarieven 2017

Wie weet tot snel!

Taal proeven: Net zoals jou, Denk

24 dec 2016

De politieke beweging Denk staat weer ‘ns in het middelpunt van de aandacht. Nadat Sylvana Simons, die om een of andere reden door iedereen “Sylvana” wordt genoemd en zelden “mevrouw Simons”, de partij als ’n dief in de nacht de rug toekeerde, moest Denk met ’n verklaring komen en die is zojuist verschenen. In die verklaring staat een opmerkelijke taalfout. Verderlezen…

Taal proeven: “dat” bij de NOS

20 dec 2016

Naast langere blogs wil ik op deze site ook kortere opmerkingen gaan plaatsen, om van te proeven. Vandaag ’n merkwaardige zin bij de NOS: Dit is kasteel Himeji, dat staat op de werelderfgoedlijst.

taal-NOS

Die zin zou ik lezen als: op de werelderfgoedlijst staat vermeld dat dit kasteel Himeji is. Maar ik denk dat de NOS het anders bedoeld heeft. Het aardige is dat de oplossing heel eenvoudig is: verplaats staat naar achteren en de betekenis is duidelijk.

Laat hun toch

8 dec 2016

hun Over hun hoor je taalliefhebbers eindeloos. “Hun” is niet goed, tenminste, niet wanneer het als onderwerp wordt gebruikt. “Hun staan daar,” dat kan niet. Daar hoor je, dat weet u best, “zij” te schrijven en ook te zeggen. Weg met hun, klinkt het dan, “hun” is zelfs tweede geworden in de taalwedstrijd Weg met dat woord, net ná “diervriendelijk vlees” weliswaar, dat is blijkbaar nog erger, maar toch: “hun” is niet geliefd.

Het kunstmatige hun

De verontwaardiging betreft, voor de duidelijkheid, “hun” als onderwerp, dus het “hun” in deze zinnen:

Hun staan daar
Hun zeggen dat zo.
Ik ken die gasten wel, hun komen ieder jaar hier.

Er is nog een andere, oudere hun-verwarring. Daarbij gaat het om het verschil tussen “hen” en “hun”, een verschil dat ik, dat geef ik zonder schaamte toe, ook altijd even op moet zoeken in een achterkamer van mijn taalgevoel, en dat ik nooit in praktijk breng. Dat hoeft gelukkig ook niet, de normbepalers hebben het laten varen, omdat zij net als ik weten dat dat verschil volkomen kunstmatig is. Over dat “hun” gaat het hier niet, wie meer over deze kapitale grap van ’n oude grammaticus wil weten leze hier maar verder.

Hun zijn net als jullie

Hier gaat het over het echte, levende hun, dat in correct Nederlands de bezitsvorm is (“Dat is hun boek”), maar in de spreektaal van Nederland (niet van België) ook heel vaak als onderwerpsvorm wordt gebruikt. Op zichzelf is dat trouwens niet vreemd, dat een bezitsvorm, of die van een meewerkend fan wel lijdend voorwerp, als onderwerpsvorm wordt gebruikt. We zien het ook bij jullie: Verderlezen…

Spelling De Hond: een nieuw voorstel

2 nov 2016

Veel gesprekken over taal gaan eigenlijk over de Nederlandse spelling. Te veel, vind ik, er zijn echt wel boeiendere onderwerpen te bedenken dan spelling, en als het dan toch over spelling moet gaan, dan zijn er ook wel buitenissigere spellingen te bedenken dan de Nederlandse (die van het Engels, bijvoorbeeld!). Maar tegelijk is het ook wel begrijpelijk: als Nederlandstaligen hebben we met die spelling dagelijks te maken en bijna dagelijks vragen we ons af of we het nou wel goed doen.

Nederlandse spelling De actualiteit van vandaag bracht een voorstel tot spellingswijziging, gedaan door Maurice de Hond in De Volkskrant. Dat voorstel vond ik toch interessant én buitenissig genoeg om hier te bespreken.

De Nederlandse spelling in het kort

We weten allemaal hoe de Nederlandse spelling er uitziet, of eruit ziet, er uit ziet – enfin, we kennen haar uiterlijke verschijning en we kennen ook onze twijfels. Op school hebben we het goede voorbeeld gekregen en sindsdien proberen we dat voorbeeld te volgen. Maar op welke principes die spelling stoelt wordt vaak niet uitgelegd. Verderlezen…

De poëzie van SEO

9 okt 2016

SEO is droge kost. Teksten zo schrijven dat ze goed worden gevonden door Google, daar valt weinig moois bij te bedenken. Zo wordt er tenminste vaak over mijn werk gedacht. Men heeft erbarmen, dat nu juist een literatuurliefhebber als ik broodschrijver moest worden – ach. Maar ik zie het zo zwaar niet. Er zit poëzie in SEO, als je maar creatief genoeg bent.

Poëzie en commerciële teksten

Dat commerciële teksten, zoals reclameteksten, vaak van dezelfde vormen en trucjes gebruik maken als gedichten, dat is niet alleen mij opgevallen. We kennen ze allemaal wel, die slagzinnen met beginletterrijm (Heerlijk helder…), we weten hoe reclamemakers spelen met ritme, met dubbelzinnigheden, met associatief taalgebruik. Ook al is het doel van ’n gedicht heel anders dan van ’n poster op het station, toch hebben ze veel gemeen.

In de kern hebben poëzie en reclame ook wel hetzelfde doel: een zekere boodschap zó overbrengen, dat die voor het publiek aantrekkelijk wordt. De boodschap moet ook blijven hangen, makkelijk te onthouden zijn. Beide tekstvormen moeten ook beknopt blijven, het publiek heeft geen uren de tijd. Snel, puntig, mooi en soms met ’n beetje humor: zo is reclame en zo is poëzie.

SEO-poëzie is anders

Maar de poëzie van SEO gaat nog iets verder dan dat. Natuurlijk let ik er in mijn teksten ook op dat ze prettig lezen en aansprekend zijn, maar dat is niet wat ik met SEO-poëzie bedoel. Die SEO-poëzie, dat is een echt taalspel, het is gegoochel met de volgorde van woorden, en dat voor Google. Of nee, eigenlijk niet, van Google hoeft het niet. Het is gegoochel voor de opdrachtgever die iets starder is dan Google, of stiekem echt een poëzieliefhebber.

Waar het om gaat, zijn zinnen als deze: Verderlezen…

Taalcompetitie: Engels is beter

31 jul 2016

Nu het zomer is op het noordelijk halfrond moet en zal het ook komkommertijd zijn, zelfs al is deze zomer nieuwsrijker dan de gemiddelde winter, met om de haverklap aanslagen en dreigementen en politiek gekrakeel dat daarbij hoort of er niet los van wordt gezien. Nieuws te over, maar gekomkommerd wordt er, in ieder geval bij de NOS. Zo was daar deze week tijd voor ’n leuk mopje taalcompetitie. Dit is waarom Engels beter is. Of niet?

Waarom speechen Amerikanen beter dan Nederlanders?

speak american Dat was de kop boven het artikel: Waarom speechen Amerikanen beter dan Nederlanders? Het is een vraag met een vooronderstelling: Amerikanen speechen beter dan Nederlanders. ’n Beetje ’n gekke vooronderstelling, want zoiets valt eigenlijk niet te bewijzen, wat in het artikel dan ook niet wordt geprobeerd.

Speechen Amerikanen beter dan Nederlanders? Zelf houd ik niet zo van de emotionele stijl die je nu voorbij ziet komen, maar ik ben dan ook niet de doelgroep. Die doelgroep is de Amerikaanse kiezer. Wordt die bereikt? De cijfers doen vermoeden van niet, want de opkomst bij Amerikaanse verkiezingen is meestal schrikbarend laag. Zo bezien speechen de Amerikaanse politici dus helemaal niet zo effectief, hun Nederlandse collega’s weten meer volk op de been te krijgen. Maar laten we, omdat het komkommertijd is, net als de NOS maar even doen alsof de vooronderstelling juist is en de vraag serieus nemen.

Dit is waarom: Engels is beter

Verderlezen…

Dit is waarom, en wel hierom

20 jul 2016

Why Het zichtbaarste taalcontact is toch wel ontlening. Dat een woord als “contact” van oorsprong on-Nederlands is zie je zelfs aan de spelling, met twee keer een c. Iets minder zichtbaar, maar minstens zo gewoon, is de leenvertaling. Zo is “leenvertaling” een letterlijke vertaling van het Duitse Lehnübersetzung. Noch tegen leenwoorden, noch tegen leenvertalingen heb ik groot bezwaar, maar sommige verbazen me wel.

Zo is er een wetmatigheid, dat leenwoorden pas echt succesvol worden als ze op de één of andere manier “beter” zijn dan het oorspronkelijke woord. Het leenwoord is bijvoorbeeld preciezer, of het geeft een extra nuance aan. Het klinkt toch anders om iets not done te noemen dan “onaanvaardbaar”. Vaak worden leenwoorden succesvol omdat ze korter zijn. Vooral Engelse leenwoorden zijn heerlijk kort. “Afdrukken” is én een mond vol, én ambigu. Dan zeg je toch eerder printen. Ik ook.

Waarom onze taal beter is

Verderlezen…

Tekstschrijver Alkmaar

18 jun 2016

Over Alkmaar valt meer te vertellen dan één tekstschrijver vertellen kan, maar gelukkig zijn we met velen. Op deze website plaats ik regelmatig blogs over mijn woonplaats, waarbij ik dan natuurlijk mijn eigen specialisaties als leidraad neem. Ik blog over Alkmaarse straatnamen, over Alkmaars bier, over rondleidingen door Alkmaar en over boeken die met Alkmaar te maken hebben. De echte Alkmaarse tekstschrijver verloochent zijn stad niet!

Schrijven over Alkmaar

Als Alkmaarder vind ik het leuk om over Alkmaar te schrijven, ook als dat voor een opdrachtgever is. Zo schreef ik zelf rondleidingen uit die bezoekers via een app kunnen raadplegen. Ik schreef voor Alkmaarse brouwers. Ik heb menukaarten gecorrigeerd, ik heb Facebookpagina’s van tekst voorzien, en ik doe dat nog. Zo is Alkmaar een terugkerend onderwerp in mijn werk als tekstschrijver.

Dat is natuurlijk ook niet zo gek. Het internet maakt heel de wereld bereikbaar, maar heeft tegelijkertijd lokaal ondernemen weer kansrijker gemaakt. Alkmaarse ondernemers gebruiken het internet om hun Alkmaarse publiek te bereiken. Het is dan natuurlijk alleen maar leuk als de tekstjes die daarvoor nodig zijn door een Alkmaarse tekstschrijver worden geschreven.

Alkmaar in Nederlands en Duits

De Alkmaarders zelf bereik je natuurlijk met teksten in het Nederlands, maar voor veel bezoekers van de Kaasstad is Duits de eerste taal. Je komt in Alkmaar eigenlijk niet om Duits heen, in de zomer is dat hier meer een wereldtaal dan Engels. Voor cafés en restaurant kan het dan ook interessant zijn om hun drankenkaart of hun menukaart in het Duits te laten vertalen. Ook lokale websites kunnen met een Duitse vertaling meer publiek bereiken.

Als Alkmaars tekstschrijver is voor mij het Duits ook een tweede taal. Ik kan u helpen bij het vertalen van Nederlands naar Duits en natuurlijk ook voor het omgekeerde, van Duits naar Nederlands. Als u bijvoorbeeld het mailcontact van uw B&B wilt uitbesteden, dan is dat mogelijk. Ook voor rondleidingen in het Duits kunt u mij benaderen. Verderlezen…

Tag Nederlands